نقش تغذیه در وضعیت تحصیلی دانش آموزان

در سال 1991 فردی بنام تولج تحقیقاتی پیرامون ارتباط میان بهداشت و تغذیه و اصل یادگیری و یادگیری فعال در کودکان انجام داد.کلیه تحقیقات موید آن بود که کودکان برخوردار از بهداشت و تغذیه مطلوب،قدرت ذهنی،قدرت تفکر و آمادگی یادگیری،بهره هوشی و دامنه یادگیری آنان به مراتب بیش از کودکانی است که از بهداشت و تغذیه مناسب برخوردار نیستند.

تحقیقات پزشکی نشان می دهد که پروتئین و انرژی مورد نیاز کودکان جهت رشد و نمو است.این مواد نقش مهمی در یادگیری دانش آموزان دارند.

یکی دیگر از معضلات بهداشتی کشورهای جهان سوم کمبود ید است که بر آموزش کودکان تاثیر سوء می گذارد. 450 میلیون نفر از مردم جهان که تقریبا جمعیت جهان را تشکیل می دهد از کمبود ید رنج می برند و از این تعداد 60 میلیون نفر کودکان لازم التعلیم دوره ابتدایی هستند.

عوارض ناشی از کمبود ید عبارت است از:

1-کم هوشی 2-حواس پرتی 3-درد سیستم عصبی 4-کاهش قدرت انتقال ذهنی

متاسفانه کشور ما نیز با مشکل کمبود ید مواجه است.البته جهت رفع این معضل می توان از نمکهای یددار استفاده نمود. توصیه مربیان بهداشت به دانش آموزان دوره ابتدایی جهت مصرف نمک ید دار به بازدهی آموزشی،افزایش یادگیری فعال در محیط مدرسه و آمادگی کودک برای دریافت مطلب کمک می کند.تحقیقات اخیر یونیسف در مورد تاثیر کمبود ید در بین کودکان 9 الی 12 ساله نشان داده است کودکان دچار کمبود ید قدرت واکنششان در مقابل محرک های محیطی کم است.

یکی دیگر از عوامل موثر در افت تحصیلی دانش آموزان کمبود آهن و ویتامینA است.عوارض ناشی از کمبود ویتامین A و آهن عبارتند از:

ضعف بینایی،شب کوری و عارضه های شدید تنفسی.تحقیقات انجام شده در بین کودکان سنین 10- 7 سال نشان می دهد که ضریب هوشی یا IQ با ویتامین A ارتباط مستقیم دارد.بهره هوشی کودکان دوره ابتدایی در صورتی که کمبود ویتامین A داشته باشند کاهش می یابد و متاسفانه دچار افت تحصیلی می شوند.بیماری های انگلی نیز یکی دیگر از معضلات بهداشتی است.

مناسب ترین سنین ابتلا به بیماری های انگلی 6 الی 14 سال است.در حال حاضر 400میلیون نفر از مردم دنیا از کرم آسکاریس رنج می برند.مهمترین راه پیشگیری از ابتلا به بیماری های انگلی رعایت نکات بهداشتی است.یکی از مدیران مدارس در ارتباط با شستن دست ها با آب و صابون بعد از رفتن به توالت دانش آموزان را تشویق به مشاهده میکروب های دست در زیر میکروسکوپ نمود.نتیجه تلاش این مدیر رعایت نکات بهداشتی توسط دانش آموزان بود. البته تذکر به این نکته ضروری است که باید مدارس مجهز به سرویس های بهداشتی مناسب باشند تا دانش آموزان به راحتی بتوانند از آنها استفاده کنند.

یکی دیگر از عوامل بازدارنده تحصیل،گرسنگی موقت است که مانع از تمرکز حواس دانش آموزان در سر کلاس می شود.بطور کلی ما باید اقدامات زیر را به منظور رفع معضلات بهداشتی بنمائیم:

1- برقراری ارتباط با ارگانها و سازمانها بویژه وزارت بهداشت،درمان و آموزش پزشکی.

2- مشارکت انجمن اولیا و مربیان جهت آموزش خانواده ها در زمینه مسائل بهداشتی.

3- دادن آگهی های بهداشتی به معلمان از طریق سخنرانی،نمایش فیلمهای بهداشتی ومستندو...

4- اجرای طرح های تحقیقاتی در زمینه مسائل بهداشتی و تغذیه دانش آموزان.

5- بازدید از مراکز شبانه روزی به منظور پیش گیری از اپیدمی بیماری ها در این مراکز.

6- هماهنگی با ارگان ها جهت رفع مشکلات تغذیه ای در دانش آموزان بعنوان مثال کپسول های ارزان قیمت آهن و...

در خاتمه باید خاطر نشان کنم هر کودک یا یادگیرنده از محیط خود محرکی را دریافت می کند و در برابر آن پاسخ می دهد.سپس مجددا از محیط اطراف بازخوردی دریافت می کند.اطلاعات،آگاهی و نظرات هر یاد گیرنده بستگی به میزان جذب یا دفع این بازخوردها دارد و میزان جذب و دفع بازخوردها بطور غیر مستقیم بستگی به بهداشت و تغذیه دارد.کودکی که از تغذیه و بهداشت مناسب برخوردار نیست بجای جذب بازخوردها آنها را دفع می کند.لذا شخصیت،تجارب و مهارت کوک بطور غیر مستقیم از عوامل بهداشتی و تغذیه ای تاثیر می پذیرد.